by Hawaii Workers Center Staff
Ti wage theft, panagtakaw wenno panangswitik iti suweldo, ket ti saan a panagtungpal dagiti employer a mangbayad kadagiti empleyado da iti umno a gatad ti nagbannoganda.
Adu ti porma a pakaaramidan daytoy, kas iti saan a panangbayad iti overtime, saan a panagsurot iti nainkalintegan a kababaan a suweldo, saan nga umiso a panangklasipika kadagiti trabahador, panagkupit iti tip, ken panagbayad iti sweldo iti cash wenno tay kunada nga under the table tapno liklikan ti panagbayad iti buwis.
Dagitoy nga imoral ken iligal nga aramid ket dakkel a dis-bentahe ken risgo kadagiti empleyado, nangnangruna kadagiti nababa-ti-suweldo na, saan a kameng ti unyon, ken dagiti immigrante/migrante a mangmangged.
Ditoy Hawaiʻi, ken iti dadduma pay a paset ti US, mapaspasamak ti wage theft iti agdama a panawen ken maysa nga kritikal nga isyu dagiti mangmangged.
Idi napan a tawen, 2023, ti Department of Labor (DOL), ket nakakolekta iti $144M iti back wages para iti 114,656 nga empleyado iti intero nga US.
Idi Pebrero ita a tawen, ti DOL ket natakwatanna ti L&L restaurant idiay Maui ket nagswitik iti $134K iti tip, bayad ti overtime, ken multa. Daytoy Hunyo met laeng, ti H.K. Construction ket nagbayad ti $143K iti 43 a mangmanggedna.
Idi Hunyo 21, 2024, inwaragawag ti DOL a kalpasan ti imbestigasyonda, dagiti makinbagi ti dua a Max’s Restaurant iti Hawaii ket saan a nagbayad dagiti kitchen staff iti maiyannatup bayad iti overtime a trinabaho dagitoy.
Maysa a panaglabsing daytoy iti Fair Labor Standards Act. Segun iti daytoy a linteg, ania man nga oras sobra ti 40 nga oras iti maysa a lawas a trababo ket mabayadan kas overtime, a maysa ket gudua a daras iti regular a suweldo.
Ti Hawai’i Workers Center ket nakita na daytoy a possible a panaglabsing iti linteg iti pannagorganisa na iti intar ti mangmangged. Naiyasasideg daytoy nga isyu dagiti mangmangged iti DOL tapno mailaban ti karbengan ken kalintegan da.
Nakita ti DOL nga iti naglabas a taw-tawen, ti Max ket binaybayadan na dagiti kitchen staff iti naikkeddeng a suweldo ken inlaksidna ida iti pannakabayad iti overtime, uray no adu nga oras iti trinabtrabaho dagitoy sobra ti 40 nga oras.
Natakwatan pay ti imbestigador ti DOL nga impalubos ti makinbagi iti Max nga agala ti manager iti paset ti tip dagiti servers. Maiparit iti linteg Federal a dagiti employer wenno dagiti manager ket agala manipud iti tip dagiti empleyado para iti ania man a rason.
Agdagup 23 nga empleyado (agdama ken uray dagiti immikkaten) ti Max ket naka-awat iti $153,885 a bayad dagiti overtime da, kapada a gatad $153,885 ti naala da kas liquidated damages wenno tay makunkuna a danyos perwisyo idiay Pilipinas.
Kasta met a namulta daytoy iti $8,418. Amin dagitoy ket gapu iti awanan annad wenno nadawel a kagagalad ti panaglabsing na iti linteg.
Tapno makita ti kinaseryoso ti kastoy a panaglabsing, iyarig tayo daytoy iti dadduma a tipo ti panagtakaw.
Agtakaw ka iti tinapay nga aggatad iti $7.99 kas pagarigan, ti makinbagi iti tiendaan ket isaklangnaka iti theft masya a class c felony a mabalin a madusa iti 5 a tawen a pannakaibalod.
Iyarig mo ti gatad ti natakaw a suweldo. Saan a patas. Agpada a panagtakaw.
Agpada a mapasubli ti natakaw, dua a kaso nga agpada ti galad na ngem agduma ti dusa. Agtakaw ka iti banag, maibalod ka, agtakaw ka iti suweldo, mamulta ka laeng. Iti panagtakaw iti suweldo, adu a pamilya dagiti empleyado ti mapapaidaman.
Kuna ni DOL Honolulu Wage and Hour Division District Director Terence Trotter, “Adu nga makinbagi kadagiti restaurant ditoy Hawaii ken dadduma a paset ti pagilianti agtultuloy nga manggungundaway kadagiti trabahador da ken ipaidam kadakuada dagiti nagbannogan da a suweldo.”
Igutigot mi kadagiti mangmangged, ammuaen yo dagiti karbengan ken kalintegan yo. Basaen yo ti kolum ti HWC iti Filipino Chronicle wenno umay kayo makiinnadal kadakami maipanggep iti kalinteganyo.
Makontak dakami ditoy opisina ti Hawai’i Workers Center iti 1545 Linapuni St. KPT Tower B, Ste 112. Kasta met iti hiworkerscenter@gmail.com ken iti website mi www.hawaiiworkerscenter.org.
About Author
+ There are no comments
Add yours